Het is je nu vast wel duidelijk dat ik over een superpower beschik: taal. Nu zet ik die natuurlijk graag in om jouw teksten na te kijken, maar waarom zou ik het daarbij laten? Deze text unicorn redt jou graag ook nog op een andere manier, door haar taalkennis te spuien in deze Text Unicorn blogs. Vandaag is mijn hulpje als / dan.
Is het nou eerder als of eerder dan? Groter dan of groter als? Mooier dan of mooier als? De keuze voor als / dan gaat vaak mis. Heb jij hier nou helemaal geen last van? HO. STOP. Je gaat je tijd toch niet verspillen? Ik heb genoeg andere inspirerende informatie waarmee ik jou kan helpen. Denk je: hè hè, tijd om dit eindelijk onder de knie te krijgen? Keep reading!
De regel: als / dan
Wanneer gebruik je ‘als’?
Blogs of Instagram-posts? Er valt voor beide veel te zeggen. Er zijn verschillen, er zijn overeenkomsten. Ze bestaan bijvoorbeeld allebei uit tekst en hoogstwaarschijnlijk foto’s. Je wilt dit op een goede manier beschrijven. Je vergelijkt dus twee dingen met elkaar, maar je wilt de overeenkomst beschrijven en niet de verschillen. In dit geval kies je dus voor ‘als’. Bij een vergelijking met een gelijkheid of waarbij je de nadruk legt op overeenkomsten, gebruik je ‘als’.
Blogs willen net zoveel inspireren en informeren als Instagram-posts.
Maar ook in de volgende situatie gebruik je ‘als’. Je wilt het hebben over de hoeveelheid tekst in een blog ten opzichte van die van een Instagram-post. Dan zou je bijvoorbeeld het volgende kunnen zeggen:
Blogs bevatten gemiddeld twee keer zoveel tekst als Instagram-posts.
Als er in een zin ‘twee/drie/vier keer zo…’ of ‘lang niet zo…’ staat, dan gebruik je ook ‘als’.
Wanneer gebruik je ‘dan’?
Laten we het over een andere boeg gooien en het hebben over de manieren waarop blogs en Instagram-posts van elkaar verschillen. Je kunt de vergrotende trap gebruiken (groter, beter, slechter, mooier) of ‘ander’, ‘anders’ of ‘andere’. In beide gevallen komt er ‘dan’ achter.
Instagram-posts leggen meer nadruk op foto’s dan blogs.
Blogs hebben een ander publiek dan Instagram-posts
Nu heb ik het uitgelegd aan de hand van blogs en Instagram-posts, maar dit geldt natuurlijk voor al deze soortgelijke situaties met andere begrippen, dingen en mensen.
Een handig en magisch ezelsbruggetje voor als / dan
Ik zal kijken of ik de als / dan constructie misschien nog iets makkelijker kan maken. Als je dit ezelsbruggetje toepast zou het over het algemeen goed moeten komen.
Als het ene het andere overtreft, dan gebruik je altijd ‘dan’. Voorbeeld: Ik ben beter dan jij. (‘Ik’ overtref ‘jou’, dus je gebruikt ‘dan’).
Last but not least
In de spreektaal zul je toch ‘groter als‘ voorbij horen komen. Geen probleem, maar probeer bij het schrijven te kiezen voor ‘groter dan‘.
Er is nog een andere fout die ook wel eens wordt gemaakt en met als/dan te maken heeft. Is het nou als ik of als mij? Dan ik of dan mij? Zie de zin: Hij is beter als mij. Of: Hij is beter dan mij. Zoals je hierboven hebt kunnen lezen, moet het natuurlijk ‘dan’ zijn in plaats van ‘als’. Er is sprake van een vergelijking, waarbij er een ongelijkheid is. ‘Hij’ overtreft ‘mij’, dus ‘dan’.
Toch klopt de zin Hij is beter dan mij ook niet. Het moet zijn: Hij is beter dan ik. Hier zit weer een andere regel achter, waar ik mijn licht ook nog op zal laten schijnen. Voor nu een kort ezelsbruggetje hiervoor. Denk de volgende keer aan dit: Hij is beter dan ik ben. Zo zit de zin eigenlijk in elkaar, alleen laat je ‘ben’ weg. Daarom is het dus Hij is beter dan ik.
Welke spellings- of taalregel zou jij graag uitgelegd willen hebben?
Geef een reactie